beroep en werkveld van de scenarioschrijver

Binnen de audiovisuele sector is het schrijven van een verhaal in de vorm van een scenario een apart en volwassen beroep. Dat gold heel lang vooral voor fictie: speelfilm en televisiedrama. Maar ook bij opdrachtfilms, commercials of multimediaproducties worden professionele verhalenvertellers ingeschakeld.

Scenarioschrijven is het uitwerken van een idee voor een productie door het verhaal op schrift te zetten in de vorm van een scenario. Het specifieke aan een scenario is, dat het in woorden op papier een beeld moet geven van wat de kijker uiteindelijk te zien en te horen krijgt. Het is dus geen literaire verhandeling. Het is een chronologische beschrijving van een beeldverhaal waarin de handelingen van personages en alle andere dramatische elementen worden beschreven, al dan niet onderbroken door dialogen. Het doel van een scenario is de verfilming ervan. Het scenario moet zo zijn geschreven dat financiers er ja tegen zeggen, dat een producent en een regisseur ermee aan de slag kunnen.

Het oorspronkelijke idee kan van de schrijver zelf zijn, het kan een bewerking van een boek zijn en het idee kan afkomstig zijn van de opdrachtgever. De opdrachtgever is in deze heel ruim geformuleerd. Dit kan bijvoorbeeld een omroep, een vrije producent, een regisseur, een reclamebureau, een bedrijf of instelling zijn.

Een scenario kan in lengte en naar programmacategorie variëren: de korte film, een soapserie, een comedy, een single play, een serie, animatiefilm, opdrachtfilm, commercial of speelfilm. In geval van een documentaire zal het scenario een aangepaste vorm aannemen, omdat niet alles van tevoren kan worden vastgelegd. Wat er precies gedraaid gaat worden en wat mensen gaan zeggen ligt niet altijd vast en daar is in de beschrijving rekening mee gehouden. In het schrijven van een docudrama worden documentaire en fictie gecombineerd.

Tussen het eerste idee en de laatste versie maakt een scenario altijd verschillende fasen door. Belangrijk bij drama zijn de synopsis en het treatment, omdat deze zowel voor de schrijver als voor de opdrachtgever de mogelijkheid bieden om over de productie te kunnen communiceren: de opdrachtgever krijgt inzicht in waar de film over gaat, hoe het idee is uitgewerkt en hoe het verhaal zich zal voltrekken, de schrijver krijgt commentaar
en kan controleren of hij op het goede spoor zit.

Een scenarioschrijver schept dus eigenlijk uit het niets een verhaal, een beeldend verhaal, waar later door anderen leven in geblazen wordt. Voor een scenarioschrijver zijn daarom nieuwsgierigheid, creativiteit, inventiviteit en een eigen visie op de wereld noodzakelijk. Ook is de balans tussen artistieke eigenzinnigheid en een coöperatieve instelling belangrijk. Doorzettingsvermogen en zelfstandigheid zijn ook onontbeerlijk: een scenarioschrijver brengt heel wat uren in zijn eentje door achter de computer.

actuele ontwikkelingen rond de scenarioschrijver

  • er liggen voor scenarioschrijvers nieuwe vragen en uitdagingen m.b.t. het vertellen van een verhaal (storytelling) vanuit de mogelijkheden van de vele nieuwe platforms en business modellen en vanuit transmediale en/of crossmediale benaderingen
  • het traditionele scenarioschrijven is hier nog niet op afgestemd.



Delen