De Fictieregisseur is artistiek eindverantwoordelijk voor de totstandkoming van een fictieproject, zowel inhoudelijk, als qua vormgeving. De Fictieregisseur ontwikkelt op basis van een script een visie en een regieconcept en geeft van daaruit artistiek leiding aan het project, gedurende het gehele maakproces. Hij/zij inspireert en motiveert cast en crew en is verantwoordelijk voor spelregie en vormgevingsregie. Dit betekent concreet o.a. dat hij/zij overleg heeft met schrijver en producent in de ontwikkelingsfase, een rol speelt bij de casting, spelrepetities met de acteurs leidt, in overleg met camera/licht de decoupage bepaalt, tijdens de opnamen de acteurs regisseert en de crew aanstuurt en in overleg met editor, sounddesign en muziek de eindmontage bepaalt.
Tijdens het gehele maakproces werkt de regisseur samen met de producent, schrijver, crew en eventuele financiers, waarbij ook financiële en logistieke mogelijkheden en beperkingen en andere randvoorwaarden besproken worden.
Actuele ontwikkelingen
Het medialandschap is de afgelopen decennia drastisch veranderd. Het oprukken van de nieuwe(re) media brengt niet alleen een scala aan nieuwe platforms en business models met zich mee, maar biedt ook op het vlak van storytelling nieuwe kansen, obstakels, vragen en uitdagingen, waar de filmacademie niet aan voorbij kan gaan. Naast vaardigheden in “traditionele” vertelvormen en platforms zullen regisseurs goed beslagen ten ijs moeten komen in dit vernieuwde werkveld.
Daarnaast staan budgetten voor (fictie)producties al enige tijd flink onder druk. Dit noopt ook tot andere (flexibelere) werkvormen dan voorheen het geval was, inhoudelijk, logistiek en financieel.
Praktisch gezien betekent dit dat regisseurs om een kans te maken op de arbeidsmarkt breed inzetbaar en flexibel moeten zijn, kennis en vaardigheden moeten opdoen in verschillende productievormen. Dus zowel in speelfilm, als televisiedrama, als commercials, als cross/transmediaproducties, zowel vele minuten per dag kunnen draaien, als gedetailleerd op de vierkante millimeter. Ze moeten over ambachtelijke vaardigheden beschikken, maar ook zich kunnen profileren met een eigen signatuur.
Verder moeten regisseurs zich bewust zijn van de internationalisering in het werkveld, vrijwel geen speelfilm of grote productie komt meer tot stand zonder buitenlandse co-producent, wat consequenties heeft voor bijvoorbeeld crew/castsamenstelling, etc.
Wat betreft de Nederlandse speelfilm pur sang, is een tendens zichtbaar dat films die qua publieksbereik succesvol zijn, veelal boekverfilmingen, stervehikels of kinder(boeken)films betreffen. Ook dramaseries van Nederlandse bodem doen het de laatste tijd goed qua kijkcijfers.
De fondsen en NPO hebben gerichte talentontwikkelingsprogramma’s opgericht om nieuwe generaties fictieregisseurs kansen te geven, vastgelegd in “Delta plan talent”. Hier liggen met name kansen voor regisseurs met een sterke eigen signatuur.
